صفحهٔ اصلی

عبّاس میرزا (۲۶ اوت ۱۷۸۹ – ۲۵ اکتبر ۱۸۳۳) نامدار به عبّاس میرزا نایِبُ‌السَّلطَنه از شاهزادگان قاجار و فرزند فتحعلی‌شاه و آسیه‌خانم دولو بود که در فاصلهٔ سال‌های ۱۷۹۹ تا ۱۸۳۳ ولایت‌عهد ایران و نیابت سلطنت پدرش در آذربایجان را بر عهده داشت. او پیش از مرگ پدرش درگذشت و پسرش محمد میرزا جانشین او شد.

عباس میرزا در عصر جنگ‌های ایران و روسیه در آذربایجان و قفقاز رشد کرد. فتحعلی شاه در ۲۰ مارس ۱۷۹۹ برای شاهزاده عباس میرزا با عنوان «نایب‌السلطنه» تاج‌گذاری کرد. در همان زمان عباس میرزا حکمرانِ آذربایجان شد. در سال ۱۸۰۳، مراسم ازدواج او با دختر میرزا محمدخان دَوَلّو قاجار در تهران برگزار شد. در تابستان ۱۸۰۵ به‌طور رسمی به سمت حکمران «آذربایجان و قره‌باغ، از قپلان کوه تا دربند» منصوب شد. در جنگ اول روسیه و ایران و در اول ژوئیهٔ ۱۸۰۴، با سیسیانوف در ایروان جنگید که نتیجه‌ای قطعی نداشت. این جنگ سرانجام پس از ده سال با انعقاد عهدنامهٔ گلستان با شکست ایران پایان رسید که موجب واگذاری دربند، باکو و شروان شد. پس از جنگ اول روس و ایران، همراه با برادرش محمدعلی میرزا به عثمانی حمله کرد، اما ناگزیر از صلح شد. جنگ با معاهدهٔ ارزروم پایان یافت. از آنجا که صلح گلستان به حل و فصل نهایی اختلافات روسیه و ایران منجر نشد، در مهٔ ۱۸۲۶ ارتش روسیه میرک در خانات ایروان را اشغال کردند. در سپتامبر ۱۸۲۶، عباس میرزا از طریق شوشی به سمت گنجه پیشروی کرد، اما شکست شدیدی را متحمل شد. روس‌ها به آذربایجان نفوذ کردند و تبریز را در ۲۴ اکتبر ۱۸۲۷ تسخیر کردند. به موجب شرایط معاهده ترکمانچای، تمام سرزمین‌های شمال ارس به روسیه واگذار شد. افزون بر اینها، ۲۰ میلیون روبل غرامت به ایران تحمیل شد. در پی آن، محافل درباری در تهران او را به‌عنوان طرفدار روس به دیدهٔ مذمت نگریستند.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

• … سوسن تسلیمی، هنرپیشه باشو، غریبه کوچک برای جلوگیری از سانسور فیلم، مجبور بود طوری بدود که بدن او زیاد تکان نخورد؟ (در تصویر)
• … در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۰۰ از کبوتر به عنوان هدف در مسابقات تیراندازی استفاده می‌شد؟
• … اگر پیاز در زیر آب جاری بریده شود، باعث سوزش چشم نمی‌شود؟
• … زبان آذری زبان باستانی سرزمین آذربایجان و زبانی از خانواده زبان‌های آریایی است و ارتباطی با زبان ترکی آذربایجانی ندارد؟
• … یاقوت حموی هنگام فرار از حمله مغول، همه اموالش را رها کرد و تنها کتاب‌ها و یادداشت‌هایش را برداشت که بعداً معجم‌البلدان را با استفاده از همان‌ها نوشت؟
• … عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان و نظریه‌پردازِ ژَنولوژی، شعار زن، زندگی، آزادی را در تقابل با سه‌گانهٔ «سکس، مرگ، برده‌داری» توصیف کرده بود؟

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۸ بهمن ۱۴۰۱ خورشیدی) ۹۴۸٬۵۱۰ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت